HACKED by_

Bij het maken van een collectie voor het label HACKED by_ wordt gebruik gemaakt van overstock en restmaterialen van de mode-industrie. De missie is: de mode-industrie hervormen en verspilling tegengaan. Een ambitieuze doelstelling waarbij flink gepionierd moet worden. Maar het tij lijkt te keren nu duurzaamheid tot gemeengoed is geworden.

Pionieren

“Sinds onze start in september 2014 hebben we flinke stappen gezet. Ons concept moest verder geconcretiseerd worden, waarbij we op bij de start nog geen antwoord hadden op de belangrijkste vragen: Hoe kom je aan overstock en hoe kun je een drie dimensionaal ontwerp produceren in een serie. Zeker dat laatste was een zoektocht naar een atelier die ons kon helpen van bestaande kleding nieuwe items te maken en bereid was mee te gaan in deze nieuwe manier van werken. Een mouw uit een kledingstuk halen of een stuk uit een kledingstuk knippen, is handwerk. Het customizen van een kledingitem is een totaal ander proces dan bij een atelier binnenkomen met een rol stof en een patroon. Wij hebben vanaf het begin tegen elkaar gezegd: we willen een uniek product maken, maar wel in een serie. Weliswaar een gelimiteerde productie, maar of je tien of vijftig stuks maakt, maakt wel verschil. We hebben echt moeten pionieren om onze ambitieuze plannen te kunnen uitvoeren, het pad dat we moesten volgen was tenslotte nog onbekend. We hebben nog steeds niet alle antwoorden, maar zijn ondertussen in staat verandering te brengen in het systeem van kledingproductie. We wisten bij de start dat we alles zelf moesten uitzoeken en uitproberen. Het is het meer dan waard geweest omdat we nu niet langer hoeven te werken in een systeem waaraan wij ons moeten conformeren. De vraag om duurzaam te produceren en een andere manier van werken is de tegenwoordige realiteit waaraan je niet meer ontkomt. Als je daar niet mee bezig bent dan loop je achter! Veranderingen realiseren vergt veel, maar tegelijkertijd staat juist deze tijd voor vernieuwing en omarmt innovatieve ideeën.” 

Modernistisch, vrij grafisch en soms wat abstract 

“Alexander en ik hebben beiden ons eigen merk gehad en kennen elkaar al geruime tijd. We hebben eerder op projectmatige basis samengewerkt, zoals een collectie maken voor Puma en een tentoonstelling invullen. In 2014 waren we beiden op zoek naar een andere manier van werken en zo is HACKED by_ ontstaan. We streven eenzelfde soort esthetiek na: modernistisch, vrij grafisch en soms wat abstract. Ons design gaat meer over silhouet en mentaliteit. Aanvullend is dat Alexander zich heeft gespecialiseerd in vrouwenmode en ik me richt op mannenmode. Alle taken die we doen zijn onderverdeeld, waarbij Marjon Beumer, ooit de rechterhand van Alexander bij zijn eigen label, ook tot het team behoort. Met z’n drieën vormen we HACKED by_ en we werken hard de deadlines te halen. De nieuwe manier van ontwerpen die wij geïntroduceerd hebben, hebben we in eerste instantie gecreëerd uit onvrede over het geldende systeem. Ieder kledingstuk dat we customizen krijgt onze handtekening, maar met respect voor het originele ontwerp. We maken zelf de selectie welke kledingitems we willen aanpassen. Dan ontwikkelen wij het eerste stuk en dan pas kan het kledingstuk in een serie worden geproduceerd. Wij hebben de rollen omgedraaid door niet meer afhankelijk te zijn van grote voorraden, ontwikkelen van stoffen en grote investeringen vooraf.”

Kledingoverschot 

“Ons netwerk bestaat voor een deel uit developers die voor grote fashionbrands werken. Zo kwamen we in contact met leveranciers die kleding hadden geproduceerd die nooit de winkel zou bereiken. Dit kwam bijvoorbeeld doordat een levering vertraagd was en vervolgens niet meer afgenomen werd. Daar schrokken we best wel van! Grote internationale merken produceren op meerdere plekken om aan risicospreiding te doen, zodat ze verzekerd zijn dat minimaal één levering op tijd komt. Dat betekent dat andere producenten ook produceren en dikwijls pas worden betaald als de kleding wordt afgenomen. Hoe zou het zijn als wij toegang zouden hebben tot die producten? In eerste instantie waren deze leveranciers niet echt bereidwillig en heeft veel tijd gekost deze leveranciers te overtuigen. Ons doel is in volle transparantie samen te werken en ieder merk heeft overschot. Het is in ons voordeel dat merken en bedrijven tegenwoordig steeds meer openheid van zaken geven en op zoek zijn naar een structurele oplossing voor het kledingoverschot. Producenten komen nu naar ons en bieden partijen aan, iets waar we bij de start op hadden gehoopt. Gelukkig is ook de consument steeds beter op hoogte hoe processen en systemen werken.” 

Veranderen 

“Grote merken hebben een verdienmodel, gericht op steeds meer winst maken, waardoor er meer verkocht moet worden. Ook de mega overhead- en infrastructuurkosten en de concurrentie zorgen dat deze bedrijven blijven doen wat ze deden. De consument draagt ook bij dit systeem in stand te houden, doordat zij steeds minder willen betalen voor een product. Veranderen is een combinatie van merken die een ander verdienmodel vinden en de consument die veel minder koopt. Een mentaliteitsverandering is onderdeel van het proces, net als kennis hebben over hoe het huidige productiesysteem werkt. Dit verandert niet van de een op de andere dag, maar het is goed te weten dat er opties zijn waaruit gekozen kan worden. Verandering in het productieproces is naar ons idee niet onmogelijk. Als dit betekent dat kleding duurder wordt, zal de consument wellicht ook bewuster kopen. Het is aan ons designers een andere kant op te bewegen. Biologisch voedsel werd jarenlang gezien als voedsel voor het ‘grijze wollen sokken type’. Nu is het luxe en niet meer alternatief. Mode maakt zo’n zelfde proces door. Bij duurzaam of ecologisch geproduceerde kleding heeft een grote groep consumenten nog altijd een stoffig beeld. HACKED by_ is duurzaam, maar het kledingoverschot waarvan wij gebruik maken, is lang niet altijd duurzaam geproduceerd. Uiteraard heeft dat wel onze voorkeur en waar het kan, passen we het toe. Als we niets met het overschot doen, wordt het vernietigd en dat kan toch niet de bedoeling zijn? Tot die tijd zullen we heel idealistisch de wereld opruimen en als er straks geen overschot meer is, kunnen we andere keuzes maken. Onze footprint is klein doordat we geen stoffen produceren.” 

Collectie H&M

“Een merk als H&M stond al geruime tijd op ons verlanglijstje. Wij willen gewoon per se in volle transparantie met grote merken werken, zodat we dan de discussie kunnen voeren. Met een grote speler als H&M zijn wij in staat zijn veranderingen aan te brengen, zowel binnen het productieproces als bij de consument. Voor ons is het een logische stap en natuurlijk kun je er alles van vinden. Grote fast fashion ketens als H&M liggen ontzettend onder een vergrootglas. Alles wat niet goed gaat, wordt uitvergroot. Van al die grote bedrijven zijn zij wel eén van de eerste die zoekt naar oplossingen. OK, ze hebben misschien nog niet alle antwoorden en problemen getackeld, maar gewoon afwachten en niets doen is geen optie. Wij zeggen: laten we juist met hen samenwerken, zij hebben naam en zijn in staat daadwerkelijk verandering aan te brengen.”

Esthetiek

“HACKED by is voor mensen die kiezen voor een mooi ethisch kledingstuk. Kleding moet verleiden, het moet mooi zijn en iets toevoegen aan je persoonlijkheid. Mensen die daar voor kiezen en/of duurzaamheid belangrijk vinden, passen bij ons merk. Onze collectie gaat uit van het ontwerp dat er al is. We willen dat het zichtbaar is en voelt dat er is iets met het kledingstuk is gebeurd. Dat bepaalt heel duidelijk de esthetiek van een kledingstuk, je voelt dat in de stof geknipt is, je voelt dat er iets is teruggeplaatst, je doorleeft het kledingstuk. Onze bewerking van kleding heeft invloed op hoe het kledingstuk eruit ziet en dat kan heel bepalend zijn. De doelgroep is groot, maar wel met die mentaliteit die we over willen overbrengen met ons verhaal.” 

Commercie

“Geld verdienen, ontwerpen en keuzes maken is altijd een struggle, maar dat was het daarvoor ook. Succes zit in wat je de doet op een gezonde en realistische manier. Het één hoeft het ander niet uit te sluiten. Je kunt duurzaam en sociaal zijn, maar je blijft een onderneming die zijn kosten heeft, en je moet hiertussen een goede balans vinden. Wij zijn in staat op een andere manier een collectie te maken, waarbij we kijken hoe je financiering en bedrijfscultuur anders kunt invullen. Al die elementen hebben met elkaar te maken en moeten kloppen. Om die reden werken wij met kleine ateliers. I-did is zo’n atelier in Utrecht waar mensen werken met een afstand tot de arbeidsmarkt. Mensen die niet per se heel goed zijn achter de naaimachine, maar wel goed in het loshalen van een mouw. En zo zoeken we altijd naar alternatieve oplossingen i.p.v. dat wij ons conformeren aan het systeem. Wij hopen dat een samenwerking als die met H&M niet een eenmalige actie is, maar een oplossing is voor een probleem. Hoe fantastisch zou het zijn als we in staat zijn om naast H&M met een winkel te zitten, met items gemaakt van de overstock. Niet om veel producen te verkopen, maar meer om te laten zien dat er alternatieven zijn die waardevol zijn. Met elkaar nadenken over een betere wereld en samen die stapjes zetten. Zonder die stapjes is er geen finish.” 

HACKED by_